Tedarik zincirindeki sorunlara karşın silah şirketleri 7 yıldır gelirlerini artırdı

Stockholm Milletlerarası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) raporuna nazaran, savunma kesimindeki en büyük 100 şirketin 2021’de silah ve askeri hizmet satışları bir evvelki yıla nazaran yüzde 1,9 artışla 592 milyar dolara ulaştı. Böylelikle satışlar 7 yıldır arka arda arttı.

Raporda, geçen yıl artışın bir evvelki yıla nazaran daha yüksek olduğuna dikkat çekilirken, fakat tekrar de kelam konusu artışın Kovid-19 öncesi dört yıl ortalaması olan yüzde 3,7’lik artışın altında kaldığı belirtildi.

Çinli şirketler birinci kere listede

Tedarik zinciri badirelerinin 2021’de silah ticaretini engellemeye devam ettiğine yer verilen raporda, Rusya-Ukrayna savaşının bir sonucu olarak bu badirelerin muhtemelen daha da berbata gideceği tabir edildi.

Rapora nazaran, global silah satışları en az 2015’ten bu yana istikrarlı bir formda artarken, SIPRI, Çinli şirketleri birinci defa yıllık listesine dahil etti.

Tedarik zinciri aksamasa silah satışı artabilirdi

Şubat 2022’de başlayan Rusya-Ukrayna savaşının dünya çapındaki silah şirketleri için tedarik zinciri zahmetlerini arttırdığına yer verilen raporda, Batılı ülkeler için Rusya’nın silah üretiminde kullanılan hammaddelerin kıymetli bir tedarikçisi olduğu vurgulandı.

SIPRI’nin Askeri Harcama ve Silah Üretim Programı Yöneticisi Lucie Beraud-Sudreau bahse ait değerlendirmesinde “Devam eden tedarik zinciri ezaları olmasaydı, 2021’de silah satışlarında daha da fazla büyüme bekleyebilirdik.” ifadesini kullandı.

Savunma bölümündeki büyük ve küçük ölçekli şirketlerin geçen yıl boyunca tedarik zincirinde kesintiler bildirdiğini aktaran Beraud-Sudreau, uçak üreticisi Airbus üzere birtakım şirketlerin işgücü külfetini rapor ettiklerini belirtti.

Listenin doruğunda ABD şirketleri bulunuyor

2018’den bu yana listenin başındaki beş firmanın tamamının ABD merkezli olması dikkati çekti. Bu firmalar Lockheed Martin, Boeing, Northrop Grumman, Raytheon ve General Dynamics olarak sıralandı.

Küresel savunma dalındaki en büyük 100 şirket içindeki ABD’li toplam 40 şirket, 2021’de 299 milyar dolarlık silah satışı yaparak, gerçek olarak bir evvelki yıla nazaran yüzde 0,8 artışla tüm satışların yüzde 51’ini karşıladı.

Listedeki sekiz Çinli silah şirketinin toplam satışlarının bir evvelki yıla nazaran yüzde 6,3 artışla 109 milyar dolara yükselmesi dikkati çekti. Çinli üreticilerinden dördü listede birinci 10’da yer aldı.

İlk 100 şirket içinde merkezi Avrupa’da bulunan 27 şirket yer alırken, bunların toplam silah satışları yüzde 4,2 artarak 123 milyar dolara ulaştı.

Rusya-Ukrayna savaşından sonra Alman ordusuna yeni silahlah almaya başlayan Almanya’da, Rheinmetall, ThyssenKrupp , Hensoldt ve Diehl’in silah satışları geçen yıl, bir evvelki yıla nazaran yüzde 5,6 artarak 9,3 milyar dolara çıktı.

İlk 100’de yer alan 6 Rus şirketinin satışları, 2021’de yüzde 0,4 artarak 17,8 milyar dolara yükseldi.

Listeye geçen yıl girmeyi başaran ASELSAN 56. sırada, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii de 84. sırada yer aldı.

İki şirketin satışları toplamda yüzde 12 artarak 3 milyar 360 milyon dolara ulaştı.

SIPRI, kurulduğu 1966’dan bugüne çatışma, silahlanma, silah denetimi ve silahsızlanma üzere alanlarda araştırma, rapor ve tahliller hazırlıyor.