Karaciğerin Doğal Detoksunu Desteklemek İçin Prof. Dr. Meltem Ergün’den Öneriler
Çevresel etkenler, katkılı besinler ve ilaçlar vücudumuzun fabrikası olan karaciğerin doğal detoks işlevini zorlaştırabilir. Bu nedenle karaciğerimize destek olmamız gerekmektedir. Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Meltem Ergün, bu konuda önemli bilgiler verdi.
Prof. Dr. Meltem Ergün, karaciğerin hayati görevlerini şu şekilde açıkladı:
- Karaciğer, 1,4-1,7 kg ağırlığında, yumuşak, pembemsi-kahverengi ve üçgen şeklinde en büyük organımızdır.
- Yiyecekleri vücudun kullanabileceği besin maddelerine çevirir.
- Kan pıhtılaştırıcı faktörleri, enzimleri ve diğer proteinleri üretir.
- Demir, vitamin, yağ, şeker gibi enerji kaynaklarını depolar.
- Vücuda zararlı maddeleri temizler, alkol gibi.
Karaciğer Hangi Faktörlerden Zarar Görür?
Alkol: Uzun süreli ve yoğun alkol tüketimi karaciğer yağlanmasına, alkole bağlı hepatit ve siroz gibi ciddi sorunlara neden olabilir. Hatta karaciğer nakline bile ihtiyaç duyulabilir.
Hepatit virüsleri: Özellikle Hepatit B ve C virüsleri zamanla karaciğer sorunlarına yol açabilir ve siroza veya karaciğer kanserine neden olabilir.
Obezite: Yağlı yiyeceklerle beslenme, yüksek protein, şeker ve karbonhidrat içeren diyetler ve obezite karaciğerde yağlanmaya neden olabilir.
Bazı ilaçlar ve bitkisel ürünler: Uzun süreli ve yüksek dozda kullanılan ilaçlar, yanlış takviye ürünleri ve bazı bitkisel çözümler karaciğerde hasara yol açabilir.
Zehirli maddeler: Pestisit, solvent gibi kimyasallar ve bazı mantar türleri de karaciğere zarar verebilir.
Uzun süre açlık: Açlık diyetleri veya hızlı kilo verme yöntemleri karaciğerde iltihaplanmaya ve yağlanmaya neden olabilir.
Sigara: Uzun süreli sigara kullanımı karaciğer hücrelerine zarar verebilir.
Karaciğer Ne Zaman Görevini Yerine Getiremez Duruma Gelir?
Uzun süreli alkol tüketimi, zehirli mantarlar, viral hepatitler, toksinler, yanlış ilaç kullanımı gibi durumlar karaciğerde ciddi hasara neden olabilir ve hızla siroza veya diğer karaciğer hastalıklarına yol açabilir.
Karaciğer Yağlanması Belirtileri Nelerdir?
İlerleyen karaciğer yağlanması genellikle belirti vermez ancak ilerlediğinde bel çevresinde yağlanma görülebilir ve diğer sağlık sorunları da ortaya çıkabilir. Karaciğer yağlanması, diyabet, kalp krizi, inme riskini artırabilir.
Karaciğer Sağlığı İçin Nelere Dikkat Edilmeli?
Prof. Dr. Meltem Ergün’ün önerileri şunlardır:
- Alkol tüketimini sınırlayın veya bırakın. Karaciğer enzimleri alkolü bıraktıktan sonra düzelmeye başlar.
- İşlenmiş gıdalardan uzak durun, Akdeniz diyeti yapın ve kilo kontrolü sağlayın.
- Hepatit aşılarını yaptırın.
- Gereksiz ilaç kullanımından kaçının ve takviye ürünlerden uzak durun.
- Günlük su tüketimine özen gösterin ve düzenli egzersiz yapın.
- Gece erken uyuyun. Karaciğer gece 23.00–03.00 arasında kendini yeniler.
Karaciğer Sağlığınız İçin Test Yaptırın
Belirli periyotlarla testler yaptırarak karaciğer sağlığınızı kontrol altında tutun. ALT, AST, GGT, ALP, Bilirubin ve Albumin testleri karaciğer sağlığınızı gösteren önemli parametrelerdir.
Karaciğer İçin Dost Gıdalar
Karaciğer sağlığını korumak ve detoks işlevini desteklemek için şu gıdaları tüketebilirsiniz:
- Enginar
- Sarımsak
- Limon
- Zeytinyağı
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Ceviz
- Pancar
- Zerdeçal